آزیتا حسین‌زاده عطار | شهرآرانیوز؛ هر روز صبح نقشهای ذهنی برای کار‌های بسیارش در روز را بر روی کاغذ می‌آورد. روزی که با آماده کردن صبحانه و ناهار و راهی کردن فرزندانش به مدرسه شروع می‌شود و در ادامه این قصه به چندین ساعت کار مفید در بیرون از منزل می‌رسد و دمدمه‌های بعد‌از‌ظهر دوباره باید با همان هلال لبخند همیشگی وارد خانه شود و باز کوهی از کار‌های مرتبط با تمیزکاری خانه و ناهار و امورات کلاس‌های فرزندانش و تعلیم و تربیت و شادی‌شان روی سرش هوار می‌شوند تا شب که سر روی بالش بگذارد و فردا دوباره روز از نو و روزی از نو.
مادر بودن تجربه‌ای است که هر روز، با تکرار لحظات کوچک و بزرگ، قرار است هویتِ فرزندان را بسازد. مسئولیت خطیری است، اما مادر سرپرست و شاغل بودن کاری به مراتب سخت‌تر است. قرار است به زندگیِ مادری سفر کنیم که علاوه بر اینکه باید زیر بال و پرِ فرزندانش را بگیرد و خانه‌اش را محیطی امن و آرام و شاد بسازد، باید با داشتن شغل تأمین نیاز‌های مالی و عاطفی امروز و آتیه فرزندانش را هم بسازد. در محل کار هم باید همه تلاشش را داشته باشد که بهترین خودش باشد.
براساس آمار معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در سال گذشته حدود ۵ میلیون زن سرپرست خانوار در کشور شناسایی شده‌اند که بیشتر آنها از حمایت نهاد‌های دولتی برخوردار نیستند. ازاین‌رو در این گزارش با بهره‌مندی از سخنان مرضیه ذبیحی، درمانگر تحلیلی و روانکاو به راهکار‌هایی برای کمک به دغدغه‌مندی‌های این مادران می‌پردازیم و توصیه‌هایی برای تسهیل شرایط زندگی آنها داریم.
مدیریت زمان: باید بین کار، مدرسه، خانه و وظایف روزانه مدیریت وجود داشته باشد، در غیر این صورت کار‌ها لنگ می‌ماند.
فشار اقتصادی و بودجه‌بندی: هزینه‌های پرنوسان خانواده، پس‌انداز برای آینده، مدیریت هزینه‌های غیرمنتظره در این بند بسیار اهمیت دارند.
امنیت عاطفی کودکان: حفاظت از احساس امنیت و پشتیبانی عاطفی فرزندان مهم‌ترین مسئولیت یک مادر است.
ایجاد تعادل میان خانواده و کار: باید حواسش باشد که از فرسودگی بر حذر باشد و حفظ انرژی برای هر دو مسئولیت داشته باشد.
مدیریت انرژی و سلامت فردی: نیاز به استراحت، تغذیه سالم و مراقبت از سلامت روانی و جسمی در مسیر زندگی بسیار اهمیت دارد.
تصمیم‌گیری‌های روزمره: اولویت‌بندی مدرسه، مراقبت‌های پزشکی، فعالیت‌های فرزندان باید بسیار مورد توجه قرار گیرد.
محدودیت‌های زمانی در مدارس و خدمات پشتیبانی: حضور در جلسات مدرسه و مطلع بودن از شرایط سلامت و تحصیلی فرزندان در ارتباط مداوم با مدرسه بسیار ضرورت دارد.
فشار نقش اجتماعی و انتظارات از مادری که سرپرست فرزندانش است: این مورد گاهی بسیار استرس‌زاست.
ارتباط با کارفرما و همکاران: انعطاف‌پذیری کاری، مرخصی، حمایت سازمانی مواردی هستند که مربوط به دغدغه‌های کاری مادر سرپرست شاغل می‌شود.
کمبود شبکه‌های پشتیبانی: نیاز به خانواده، دوستان، مراقبان قابل اعتماد برای زمان‌هایی که این مادر نیاز به استراحت دارد.
تعهد به تحصیل و توسعه فرزندان: پیگیری آموزش و فرصت‌های یادگیری خارج از مدرسه
مدیریت وظایف خانه: خرید، پخت‌و‌پز، نظافت، برنامه‌ریزی و رفت‌وآمد‌ها
ریسک کاری و شغلی: حفظ ثبات شغلی در شرایط اقتصادی یا تغییرات سازمانی
دغدغه‌های آینده فرزندان: مسیر‌های تحصیلی، اشتغال، سلامت و ایمنی آینده
تقابل با روال‌های اداری و قانونی: بیمه‌ها، مستمری، حق و حقوق کارمندی، مرخصی‌های والدین
زمانی مستقل برای خودش: پیدا کردن فرصت برای خود، تفریح و بازنشانی
مدیریت استرس روزانه برای خانم شاغل سرپرست خانواده یک امر حیاتی و مهم است. چون آنها از یک سو فشار‌های کاری را دارند و از سویی وظایف خانه و دغدغه‌های فرزند‌پروری را دارند و همه اینها روی هم انباشته می‌شود.
در جامعه خانواده‌هایی را می‌بینیم که مادر به عنوان نان‌آور خانه است که به واسطه طلاق یا فوت شوهر یا علت‌های دیگر کل بار زندگی را بر دوش می‌کشد. یکی از دغدغه‌های مهم زنان شاغل تربیت فرزند است، چون رشد روان هر انسانی تحت‌تأثیر ارتباط در دوره‌های اولیه رشد با مادر و مراقبت اولیه او شکل می‌گیرد. این یعنی اینکه سلامت روان انسان در دوران کودکی و بیشتر در ارتباط با مادر شکل می‌گیرد. چیزی که در تربیت فرزند مهم است بیشتر از کمیت، کیفیت حضور مادر است.
اگر حمایت‌های دولتی و ساختاری برای زنان شاغل نباشد مادران شاغل شاید حس بی‌کفایتی را تجربه کنند. این مسئله اضطراب را بالا می‌برد و روی کیفیت ارتباطشان در خانواده تأثیر خواهد داشت.